خوزنا :

علیرضا دریساوی؛ طلبه حوزه علمیه اهواز

بسم الله الرحمن الرحیم
تاریخ، روشنگری بی نظیر در بیان نقش پر رنگ عالمان خوزستانی در مسیر ترقی اسلام است؛ سلمان فارسی، قاضی نور الله مرعشی شوشتری، قاضی جعفر الحویزی، علامه وحید بهبهانی، شیخ اعظم انصاری، شیخ جعفر شوشتری و آیت الله سید علی بهبهانی، و دیگران از علماء تا زمان حال که نشان از طیب بودن این سرزمین است که؛ یخرج نباته باذن ربه.

 پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ساختار حوزه ی عملیه ی کشور با مرکزیت قم از قالب سنتی به قالب جدیدی شبیه قالب دانشگاهی تغییر پیدا کرد و با این وجود دو استان خراسان و اصفهان به روند عدم وابستگی خود به قم ادامه دادند و در این بین استان خوزستان با زعامت آیت الله موسوی جزائری بر آن شد که با پذیرش نظارت ساختاری قم، از لحاظ پرورش عالمان دینی و مجتهد صاحب نظر وابسته به شهر قم نباشد.
تشکیل درس خارج فقه و اصول، ایجاد مراکز تخصصی در زمینه های گوناگون، راه اندازی دوره های تربیت متخصص با شعار (( رسیدن به اجتهاد در اهواز)) ، همه و همه برای نائل آمدن به این هدف، یعنی پرورش مجتهد تراز انقلاب بوده است، البته ناگفته نماند که این امر تا حدودی در دهه های هفتاد و هشتاد و اوائل دهه ی نود با موفقیت همراه شد که می توان به آثاری مانند تالیفات متعدد از دانش آموختگان استان و پرورش قضات صاحب رای در قوه ی قضائیه و اساتید فاضل و محقق اشاره کرد.
 اما این پیشرفت در سال های اخیر به علل گوناگونی مانند؛ ضعف جسمانی آیت الله جزائری و در مواردی تنگ نظری و کوته فکری برخی مدیران حوزوی نسبت به اساتید و به دنبال آن به حاشیه راندن اساتید افضل منهم از حوزه ی علمیه به بهانه های واهی و دلایل بی اساس و یا گرفتاری متولیان امر اداره ی حوزه در مسولیت های متعدد و عدم تمرکز بر هدف و فراموشی آن و همچنین موضع گیری های نابجای برخی از منسوبان به این حوزه و یا عدم موضع گیری در موقعیت های لازمه و در نهایت کنار رفتن زعیم حوزه علمیه خوزستان آیت الله موسوی جزائری از نمایندگی مقام معظم رهبری، با مشکل جدی و اساسی روبرو شده است، تا جایی که هر ساله شاهد خالی شدن یک به یک مراکز حوزوی از صدای تدریس اساتید و مباحثه ی طلاب و به کار گیری آنها در ادارات هستیم.
می دانیم که در انتخابات مجلس خبرگان امسال تعدادی از منسوبان حوزه ی علمیه استان، اعم' از کسانی که مراحل اجتهادشان را در اهواز تمام کرده و کسانی که مدرک و اجتهاد خود را از مراکز تحصیلی قم دریافت نموده اند ، ثبت نام کردند و برخی تایید و برخی دیگر تایید نشدند. در میان تایید شدگان هیچکدام سطوح عالی و مراحل دروس اجتهاد را در اهواز نگذرانده اند بلکه دروس تحصیلات تکمیلی و اجتهاد خود را در قم سپری کرده اند و انتساب شان به خوزستان فقط به واسطه محل تولد و یا سالهای اولیه تحصیل طلبگی است پس تایید آنها مدال افتخاری برای حوزه خوزستان نیست و آنها تربیت شده و محصول حوزه قم ارزیابی می شوند. البته برخی از کسانی که تحصیلات تکمیلی را در قم گذرانده اند نیز در میان تایید نشده ها هستند.

اما آن کسی که در میان تایید نشدگان جلب توجه می کند آیت الله شیخ رضا حیدری است که دانشمندی اصیل و شاگرد خاص آیت الله موسوی جزائری با توجه به هدف ایشان برای رشد و پایداری انقلاب اسلامی می باشد، عالمی که از ابتدای طلبگی در سال ۷۷ تا اجتهاد در سال ۹۴ را در حوزه اهواز سپری کرده است و از مدرسان و اساتید صاحب نام استان است. شخصیتی که همگان بر علمیت و اجتهاد او اتفاق نظر دارند و علماء بلاد ایشان را عالمی توانا و آگاه به مسائل روز و صاحب سبک می دانند ، عالمی که با سختکوشی در تحصیل علاوه بر تسلط بر مباحث فقهی و اصولی و رجال و حدیث و تفسیر توانسته است عالمان گمنام این سرزمین را از لا به لای غبار تاریخ پیدا کرده و به همگان معرفی کند.
اما با کمال تعجب نام او در میان تایید شدگان نیست، بی شک عدم تایید او توسط شورای نگهبان به بهانه (( عدم احراز اجتهاد )) این ظرفیت را دارد که قوت حوزه علمیه خوزستان و علمیت آن را به چالش بکشد. بگذاریم راحت تر بگویم؛ این رد صلاحیت در قالب عدم احراز اجتهاد، پیام های متفاوتی و متعددی دارد؛  
اگر بخواهیم از دید یک طلبه ی جوان و تازه وارد به حوزه علمیه و همچنین نا آشنا به معادلات سیاسی به این مساله نگاه کنیم به این نتیجه می رسیم که حوزه ی عملیه خوزستان دارای ضعف علمی بزرگی از لحاظ ساختاری و ماهیتی است و لذا نمی تواند مجتهدپرور باشد لذا آن طلبه ای که به دنبال عالم شدن است به این نتیجه می رسد که باید بار هجرت را آماده کند و به قم برود تا بلکه بتواند مراحل اجتهاد را در آن شهر به سرانجام برساند، که همه ی ما می دانیم این امر در این روزگار که دسترسی به تدریس اساتید بزرگ حوزه در قم با یک لب تاب ساده هم امکان پذیر است جز پیروی از سبک قدیم در دوران مدرنیته، چیز دیگری نیست و در ادامه باید گفت که این هجرتها در تعارض با اولویت تبلیغی بیان شده از سوی مقام معظم رهبری خواهد بود. و در اینصورت طلبه ی جوان با خود می گوید که مبادا مانند رضا حیدری در خوزستان بمانیم و با وجود نبوغ و استعداد تحصیل، عمر خود را در تلاش برای رسیدن به مدارج بالای علمی تلف کنیم.
حال بیاید از زاویه ای آشنایان به معادلات سیاسی و آشنایان با فضل و علمیت استاد حیدری به این مساله نگاه کنیم؛ لاجرم می فهمیم که قم با زبان بی زبانی می گوید که پروژه حوزه مستقل و مجتهد پرور در خوزستان را دنبال نکنید! اراده ما تضعیف حوزه خوزستان است! و رضا حیدری بهانه است.

آری پیران در خشت خام چیزی می بینند که جوانان در آینه نمی بینند. این نخبگان و  آشنایان به معادلات، پیام قمی ها را به خوبی دریافته اند که حیدری هم اگر چند صباحی به قم می آمد تایید می شد، اما چون خوزستانی خالص است تایید نمی شود! حتی اگر یک سر و گردن از تاییدشدگان بالاتر باشد!

حالا باید دید این نخبگان و متولیان امر اداره ی حوزه ی علمیه خوزستان چگونه این پیام پنهان را پاسخ می دهند؟ و در واکنش طلاب و هجرت آنها چه جوابی خواهند داد؟ ، اساسا آیا اعلام وصول می کنند یا ترجیح می دهند تغافل کنند و به روی خود نیاورند و صدای آخرین میخی که به تابوت حوزه خوزستان زده شده را بشنوند و بوی الرحمن حوزه را به مشام حس کنند اما وانمود کنند نشنیده اند و ندیده اند و حس نکرده اند مانند طلاب جوان که چیزی در آینه نمی بینند.